شکاف کام و لب یکی از رایج ترین نقص های مادرزادی است که روی زیبایی چهره افراد تاثیر مخربی خواهد داشت. ولی نکته مهم این است که این مشکل بوسیله جراحی قابل درمان می باشد و سوالی که مطرح می شود این است که بهترین زمان جراحی شکاف لب و کام چه زمانی است؟ معمولا لب انسان در هفته ششم بارداری تشکیل شده و به صورت یک عضو کامل در میاید و این اتفاق برای کام در پایان ماه سوم بارداری رخ خواهد داد. در صورتی که در این دو عضو اختلالی وجود داشته باشد منجر به ایجاد این نقص می گردد. پاره بودن و عدم تشکیل کامل لب را لب شکری و شکاف در سقف دهان را شکاف کام می نامند.
به طور کلی سه نوع شکاف که شامل شکاف لب، شکاف کام، شکاف کام و لب وجود دارد. این شکاف ها ممکن است خفیف یا بسیار عمیق باشد و تا سوراخ بینی ادامه پیدا کند. در برخی موارد تا کام سخت و یا کام نرم هم امتداد پیدا می نماید. حال برای اینکه اطلاعات شما در این زمینه کامل شده و ابهامات و سوالات برطرف گردد، تمامی مواردی که نیاز است در این مقاله توضیح خواهیم داد. بنابراین پیشنهاد می شود تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
علت ایجاد شکاف لب و کام:
مهم ترین و ابتدایی ترین سوال در این زمینه مربوط به علت ایجاد شکاف لب و کام می باشد. معمولا عوامل ژنتیکی و محیطی در پیدایش این مشکل نقش مهمی را دارند. در صورتی که در ژن فرد این نقیصه وجود داشته باشد احتمال اینکه مجددا در نسل های بعد نیز بروز نماید وجود دارد. عوامل محیطی مانند مصرف برخی از داروها توسط مادر در زمان بارداری، مصرف دخانیات و الکل، عدم مصرف فولیک اسید بنا به نیاز بدن، استرس مادر، سن بالای پدر نوزاد و … از جمله این عوامل به شمار می رود.
مشکلات نوزادان دارای شکاف لب و کام و راه حل های ان:
نوزادانی که با این نقیصه به دنیا می آیند دارای مشکلات عدیده ای خواهند شد که در این قسمت به برخی از آن ها اشاره نموده و راه حل ان ها را نیز بررسی می نماییم:
مشکلات تغذیه ای: معمولا شکاف کام می تواند باعث شود تا کودک به راحتی نتواند از شیر مادر تغذیه نماید. ممکن است شیر از داخل بینی خارج شود. برای رفع این مشکل می توان از دستگاه ارتودنسی کمک گرفت. این دستگاه در زمان شیر دادن به نوزاد در ناحیه سقف دهان او قرار گرفته و باعث بسته شدن شکاف می گردد. استفاده از شیشه های شیر یا پستانک نیز برای این نوزادان مقدور نمی باشد و باید از انواع مخصوص ان ها استفاده شود. زیرا مکش کافی توسط کودک ایجاد نمی شود و باعث کم شدن انرژی نوزاد می گردد. می توانید از شیشه های فشاری برای رفع این مساله استفاده کنید.
مشکل در تکلم و صحبت کردن: این کودکان معمولا دیر تر از هم سالان خود شروع به صحبت نموده و وضوح کافی در بیان کلمات ندارند. برای رفع این مساله بایستی کودک را به مراکز گفتار درمانی برده و تحت نظر قرار داد.
مشکلات شنوایی: به علت تجمع مایع در گوش میانی و اختلال در عملکرد شیپوراستاش گوش، مشکلات شنوایی در این کودکان اجتناب ناپذیر است. بنابراین بین سه تا 6 ماهگی کودکان را تحت نظر متخصص گوش و حلق و بینی قرار دهید.
مشکلات دندانی: احتمال ایجاد دندان های کوچک و یا نبود دندان در ناحیه شکاف از جمله مشکلات دندانی در این کودکان است. بنابراین نیاز به متخصص ارتودنسی خواهید داشت تا به روش ایمپلنت و یا سایر جراحی های لازم این مساله را حل نماید.
مشکلات روحی: یکی از مهم ترین و ابتدایی ترین مشکلاتی که در این زمینه و با دیدن چهره نوزاد پیش می آید، مشکلات روحی والدین می باشد. بزرگترین وظیفه والدین در این زمینه برخورد عادی با این کودکان و ایجاد اعتماد به نفس در ان است.
جراحی، بهترین درمان شکاف لب و کام
یکی از بهترین روش های برای درمان شکاف کام و لب جراحی می باشد. این نوع جراحی در سه مرحله و در سنین مختلف بر روی فرد انجام می گیرد. در طول سه ماهگی تا 6 ماهگی پس از زایمان لب شکری بودن کودک قابل رفع می باشد. اصلاح شکاف کام را می توان قبل از یک سالگی انجام داد. و از سنین بین 2 تا 12 سال سایر عوارض جانبی را می توان رفع نمود. پس در جواب این سوال که بهترین زمان جراحی شکاف لب و کام چه زمانی است؟ می توان به این سنین اشاره نمود. جراحی لب شکری بدین صورت است که ابتدا دو طرف شکاف لب رش داده شده و سپس به هم دوخته می شود. در برخی موارد نیاز به ترمیم حالت بینی نیز وجود دارد.
در اصلاح شکاف کام نیز دو طرف کام برش داده شده و با استفاده از ماهیچه ها و بافت های اطراف این محل پوشانده می شود. سپس محل برش بخیه زده شده و بسته می شود. می توان جراحی های تکمیلی را نیز برای بهتر نمودن ظاهر و چهره بیمار نیز انجام داد. یکی از مهم ترین نکات مراجعه به بهترین جراح شکاف کام و لب در تهران می باشد. ظرافت و دقت در کنار مهارت و تجربه جراح می تواند این مشکل را به بهترین حالت رفع نماید.
سایر درمان های جانبی شکاف لب و کام
درمان شکاف لب و کام توسط تیمی از متخصصین و جراحان صورت می گیرد . معمولا درمان این عارضه از ابتدای تولد شروع می شود. بنابراین در ابتدا نیاز به متخصص ارتودنسی دارید تا نحوه شیر دادن و تغذیه کودک اصلاح شود. شکاف لب و کام نیاز به بسته شدن توسط بهترین جراح شکاف کام و لب دارد که برای لب ها در 10 هفتگی و کام قبل از یک سالگی قابل انجام می باشد. برای چینش صحیح دندان ها نیاز به ارتودنسی متحرک و گاهی ثابت است که از سن 5 تا 6 سالگی شروع و تا 12 سالگی ادامه پیدا می کند. با این روش دندان های بالا و پایین ردیف می شوند و جای دندان های غایب نیز با ایمپلنت پر می گردد. پس از 12 سالگی ارتودنسی ثابت نیز بایستی انجام گیرد. برای رفع مشکلات گفتاری از روش های گفتار درمانی می توان کمک گرفت. در عین حال کودک باید تحت نظر متخصص گوش، حلق و بینی برای جلوگیری از ایجاد مشکلات شنوایی قرار گیرد. در مواردی که نیاز به جراحی باشد، جراحی میرنگوتومی را می توان برای کاهش خطر عفونت گوش میانی انجام داد. در سنین بالاتر با کمک جراحی پلاستیک می توان چهره فرد را به شکل عادی تبدیل کرد و با حداقل نشانه ای از این مشکل فرد به زندگی خود ادامه دهد.
کلام آخر
شکاف کام و لب از جمله نقایصی می باشد که از دوران جنینی با فرد همراه است. تاثیرات روحی و روانی این مساله می تواند مهم ترین موضوعی باشد که برای والدین در حین تولد نوزاد پیش می آید. خوشبختانه این مشکل قابل درمان بوده و بوسیله جراحی می توان آن را از بین برد. نکته مهم در این راه انتخاب بهترین جراح شکاف کام و لب و بهترین مرکز جراحی شکاف کام و لب می باشد. جراح متخصص می تواند با استفاده از تجهیزات و امکانات این مراکز بهترین نتیجه ممکن را برای والدین و کودک رقم بزند.
مطلب فوق توسط نویسندگان تهران جراحی با استفاده از منابع علمی تحت وب و کتب علمی نگارش شده است. و همانطور که میدانید که مباحث علمی نیاز به مشاوره جدی پزشک دارد ، هیچگونه مسئولیتی عهده دار تهران جراحی نمیباشد. (دکتر دهقان)